Wady rozwojowe uszu mogą powstać na etapie życia płodowego lub wskutek przyczyn genetycznych. Choroby wirusowe, niektóre leki, nadużywanie alkoholu przez matkę w ciąży, promieniowanie jonizujące mogą zaburzyć prawidłowy rozwój narządu słuchu i wygląd małżowiny usznej dziecka.
Najczęściej spotykaną deformacją uszu jest ich wyraźne odstawanie od czaszki. Statystyki dostępne w sieci wskazują, że prawie 5% populacji cierpi na problem z odstającymi uszami.
I chociaż ten rodzaj deformacji uszu nie stanowi z punktu widzenia medycyny istotnego powodu do interwencji chirurgicznej, to aspekt psychologiczny związany z brakiem akceptacji własnego wyglądu jest już ważną przesłanką do rozważania zmiany.
Inną grupą pacjentów zgłaszających się do chirurga z powodu zniekształcenia okolic uszu są ofiary wypadków lub osoby uprawiające kontaktowe rodzaje sportów, takich jak boks, MMA, rugby.
Powszechnie wiadomo, że dzieci, choć niewinne i nieświadome, potrafią być szczególnie okrutne wobec rówieśników, zwłaszcza, gdy ci charakteryzują się odmiennym wyglądem. Wiedzą o tym jednak rodzice dzieci o odstających uszach. Aby oszczędzić swoim potomkom przykrych komentarzy i złośliwości, często już w pierwszych latach dziecka zgłaszają się do lekarza na konsultację i korekcję uszu.
Korekcja uszu jest obecnie najczęściej wykonywanym zabiegiem plastycznym u dzieci.
Tkanka chrząstna wykształca się u dziecka do 12-tego roku życia. Niestety, najczęstsze problemy z rówieśnikami rozpoczynają się, gdy dziecko idzie do szkoły, czyli w wieku 6 – 7 lat. Aby uniknąć traumy i problemów psychologicznych, można wykonać korekcję uszu dziecku tuż przed pójściem do szkoły, lecz należy pamiętać, że zabieg odbywa się w narkozie.
Dzieciom w starszym wieku, po 14-tym roku życia i dorosłym zabieg korekcji uszu wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Narkoza u młodszych dzieci jest konieczna, gdyż gwarantuje lepszy efekt końcowy.
Choć chirurgiczna korekta uszu jest traktowana jak jedna z najbezpieczniejszych operacji z zakresu medycyny plastycznej, to i ten zabieg ma swoje zastrzeżenia.
Warunkiem niezbędnym do wykonania otoplastyki (korekcji odstających uszu) jest dobry ogólny stan zdrowia. Infekcje wirusowe, przeziębienia, gorączka mogą stanowić przejściową przeszkodę w dokonaniu zabiegu.
W takim przypadku należy po prostu odłożyć operację w czasie i poczekać na pełne wyzdrowienie.
Innym przeciwskazaniem może być nieleczony stan cukrzycowy i zaburzenia krzepnięcia krwi. Ponadto zabiegów otoplastyki nie wykonuje się u kobiet w ciąży i karmiących dzieci.
W przypadku skomplikowanych operacji polegających na rekonstrukcji małżowiny, technik chirurgicznych jest bardzo dużo i wszystko zależy od indywidualnego przypadku oraz doświadczenia chirurga. Podobnie zresztą jest w przypadku otoplastyki.
Najczęściej jednak, po podaniu znieczulenia, dokonywane jest cięcie na przedniej lub tylnej części ucha, a następnie chirurg plastyczny modeluje tkankę chrząstną, by osiągnąć możliwie naturalny wygląd końcowy ucha pacjenta.
Po operacji lekarz nakłada szwy i zabezpiecza uszy opatrunkiem, który ma za zadanie utrzymać nowy kształt uszu.
Pacjenci po korekcji uszu są przeważnie kierowani do domu jeszcze tego samego dnia. Wyjątek stanowią pacjenci, u których przeprowadzane były skomplikowane zabiegi rekonstrukcyjne.
Pacjent po otoplastyce powinien unikać nadmiernego wysiłku fizycznego. Codzienna aktywność powinna być ograniczona do czynności, które nie wpłyną na operowane rejony. Mycie głowy możliwe jest po kilku dniach od operacji. Zdjęcie szwów następuje po około dwóch tygodniach, lecz jeszcze wiele tygodni należy unikać urazów i silnego kontaktu z operowanymi tkankami, by nie zniweczyć wysiłku chirurga.